سرطان دهانه رحم، چهارمین سرطان شایع در زنان در سراسر جهان است. این بیماری در اثر رشد غیرطبیعی سلول‌های دهانه رحم ایجاد می‌شود. دهانه رحم، قسمتی از رحم است که به واژن متصل می‌شود.
آمار و ارقام:
- طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود 570 هزار زن در جهان به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند و حدود 311 هزار زن جان خود را بر اثر این بیماری از دست می‌دهند.
- در ایران، سالانه حدود 6 هزار زن به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند و حدود 2 هزار زن جان خود را بر اثر این بیماری از دست می‌دهند.
اهمیت آگاهی:
آگاهی از سرطان دهانه رحم، علائم، علل و روش‌های پیشگیری از آن، نقشی کلیدی در تشخیص زودهنگام و درمان موفقیت‌آمیز این بیماری دارد.
در این مقاله، به بررسی جامع سرطان دهانه رحم خواهیم پرداخت. در این مقاله به موضوعات زیر می‌پردازیم:
- تعریف سرطان دهانه رحم
- آمار و ارقام مربوط به سرطان دهانه رحم
- علل و عوامل خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم
- علائم و نشانه های سرطان دهانه رحم
- روش های تشخیص سرطان دهانه رحم
- روش های درمان سرطان دهانه رحم
- راه های پیشگیری از سرطان دهانه رحم
- خرید واکسن گارداسیل
- مراقبت های بعد از درمان سرطان دهانه رحم
هدف از این مقاله، ارائه اطلاعات جامع و مفید به خوانندگان در مورد سرطان دهانه رحم است. امیدواریم این مقاله به شما در درک بهتر این بیماری و راه‌های پیشگیری و درمان آن کمک کند.در کنار تمامی این موارد خدمت ویزیت پزشک در منزل نیز برای شما می تواند انجام شود.
علل و عوامل خطر
علت اصلی سرطان دهانه رحم، عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. HPV یک ویروس آمیزشی شایع است که می‌تواند باعث زگیل تناسلی نیز شود.
عوامل خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم:
- عفونت با ویروس HPV:
- انواع پرخطر HPV، مانند HPV 16 و 18، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهند.
- تقریباً تمام موارد سرطان دهانه رحم (حدود 99%) ناشی از عفونت با HPV است.
- سیستم ایمنی ضعیف:
- زنانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند زنان مبتلا به HIV/AIDS، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند.
- سابقه خانوادگی سرطان دهانه رحم:
- زنانی که مادر یا خواهر مبتلا به سرطان دهانه رحم دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- سیگار کشیدن:
- سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
- استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضد بارداری:
- استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضد بارداری (بیش از 5 سال) ممکن است خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کمی افزایش دهد.
- زایمان‌های متعدد:
- زنانی که زایمان‌های متعدد (بیش از 5 بار) داشته‌اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند.
- چاقی:
- چاقی ممکن است خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کمی افزایش دهد.
توجه:
- داشتن یک یا چند عامل خطر به معنای ابتلا به سرطان دهانه رحم نیست.
- بسیاری از زنانی که به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند، هیچ یک از عوامل خطر را ندارند.
- انجام پاپ اسمیر برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم، حتی در زنانی که هیچ یک از عوامل خطر را ندارند، ضروری است.
علائم و نشانه ها
در مراحل اولیه، سرطان دهانه رحم معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. با پیشرفت سرطان، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- خونریزی غیرطبیعی واژن:
- خونریزی بین پریودها
- خونریزی بعد از یائسگی
- خونریزی شدیدتر یا طولانی‌تر از حد معمول در دوران قاعدگی
- خونریزی بعد از مقاربت
- درد لگن:
- درد در قسمت پایین شکم
- درد در هنگام مقاربت
- ترشحات غیرطبیعی واژن:
- ترشحات آبکی و بدبو
- ترشحات خونی یا قهوه‌ای رنگ
- درد در هنگام دفع ادرار یا مدفوع:
- احساس سوزش یا درد در هنگام دفع ادرار
- نیاز به دفع مکرر ادرار
- یبوست یا اسهال
توجه:
- این علائم می‌توانند ناشی از سایر مشکلات سلامتی نیز باشند.
- در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.
علائم پیشرفته سرطان دهانه رحم:
- خونریزی شدید واژن
- درد شدید لگن
- خستگی
- کاهش وزن
- ناتوانی در دفع ادرار یا مدفوع
تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم، شانس درمان موفقیت‌آمیز را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
تشخیص
تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم، شانس درمان موفقیت‌آمیز را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
روش‌های تشخیص سرطان دهانه رحم:
آزمایش پاپ اسمیر:
- آزمایش پاپ اسمیر سلول‌های دهانه رحم را برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی یا پیش سرطانی بررسی می‌کند.
- این آزمایش برای زنان 21 سال به بالا توصیه می‌شود.
- آزمایش پاپ اسمیر یک آزمایش ساده و بدون درد است که در مطب پزشک انجام می‌شود.
- در این آزمایش، پزشک با استفاده از یک برس مخصوص، سلول‌های دهانه رحم را جمع‌آوری می‌کند.
- سلول‌های جمع‌آوری شده به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا توسط متخصص بررسی شوند.
کولپوسکوپی:
- کولپوسکوپی معاینه‌ای دقیق از دهانه رحم با استفاده از یک میکروسکوپ مخصوص است.
- این آزمایش در صورت مشاهده سلول‌های غیرطبیعی در آزمایش پاپ اسمیر انجام می‌شود.
- کولپوسکوپی در مطب پزشک یا بیمارستان انجام می‌شود.
- در این آزمایش، پزشک با استفاده از یک اسپکولوم، واژن را باز می‌کند و سپس با استفاده از یک کولپوسکوپ، دهانه رحم را معاینه می‌کند.
- کولپوسکوپ یک میکروسکوپ مخصوص است که به پزشک اجازه می‌دهد تا دهانه رحم را با جزئیات بیشتری ببیند.
بیوپسی:
- بیوپسی برداشتن نمونه کوچکی از بافت دهانه رحم برای بررسی آزمایشگاهی است.
- این آزمایش در صورت مشاهده سلول‌های سرطانی یا پیش سرطانی در کولپوسکوپی انجام می‌شود.
- بیوپسی در مطب پزشک یا بیمارستان انجام می‌شود.
- در این آزمایش، پزشک با استفاده از یک ابزار مخصوص، نمونه کوچکی از بافت دهانه رحم را برمی‌دارد.
- نمونه برداشته شده به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا توسط متخصص بررسی شود.
تشخیص قطعی سرطان دهانه رحم با بیوپسی انجام می‌شود.
علاوه بر روش‌های تشخیصی ذکر شده، ممکن است از آزمایش‌های دیگری نیز برای بررسی بیشتر و تعیین مرحله سرطان استفاده شود.
این آزمایش‌ها شامل موارد زیر هستند:
- سونوگرافی:
- سی‌تی‌اسکن:
- ام‌آرآی:
- آزمایش خون:
تشخیص دقیق و به موقع سرطان دهانه رحم، نقشی کلیدی در درمان موفقیت‌آمیز این بیماری دارد.
درمان
درمان سرطان دهانه رحم به عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان، سلامت عمومی بیمار و ترجیحات بیمار بستگی دارد.
روش‌های مختلف درمان سرطان دهانه رحم:
جراحی:
- جراحی رایج‌ترین روش درمان سرطان دهانه رحم است.
- انواع مختلف جراحی برای درمان سرطان دهانه رحم وجود دارد، از جمله:
- کونیکاسیون: برداشتن مخروطی شکل از بافت دهانه رحم
- تراکلکتومی: برداشتن دهانه رحم
- هیسترکتومی: برداشتن رحم
- نوع جراحی مورد استفاده به مرحله سرطان و سایر عوامل بستگی دارد.
پرتو درمانی:
- پرتو درمانی از اشعه ایکس یا پروتون برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
- پرتو درمانی می‌تواند به تنهایی یا همراه با جراحی استفاده شود.
- پرتو درمانی خارجی از یک دستگاه بزرگ برای تابش اشعه به بدن استفاده می‌کند.
- پرتو درمانی داخلی از مواد رادیواکتیو که در داخل بدن قرار داده می‌شوند استفاده می‌کند.
شیمی‌درمانی:
- شیمی‌درمانی از داروها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
- شیمی‌درمانی می‌تواند به تنهایی یا همراه با جراحی یا پرتو درمانی استفاده شود.
- شیمی‌درمانی می‌تواند عوارض جانبی مانند حالت تهوع، استفراغ و ریزش مو داشته باشد.
درمان هدفمند:
- درمان هدفمند نوع جدیدی از درمان سرطان است که از داروها برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی خاص استفاده می‌کند.
- درمان هدفمند عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی‌درمانی دارد.
انتخاب روش درمان مناسب برای سرطان دهانه رحم به عوامل مختلفی از جمله:
- مرحله سرطان:
- سلامت عمومی بیمار:
- ترجیحات بیمار:
تیم پزشکی بیمار با در نظر گرفتن تمام این عوامل، بهترین روش درمان را برای بیمار انتخاب خواهد کرد.
عوارض جانبی درمان سرطان دهانه رحم:
- عوارض جانبی درمان سرطان دهانه رحم به نوع درمان و سایر عوامل بستگی دارد.
- عوارض جانبی رایج درمان سرطان دهانه رحم شامل موارد زیر است:
- خونریزی
- عفونت
- درد
- خستگی
- یائسگی زودرس
- مشکلات باروری
مراقبت های بعد از درمان سرطان دهانه رحم:
- بعد از درمان سرطان دهانه رحم، بیمار باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شود.
- این معاینات به منظور بررسی عود احتمالی سرطان و همچنین عوارض جانبی درمان انجام می‌شود.
- مراقبت های بعد از درمان سرطان دهانه رحم به بیمار کمک می کند تا به زندگی عادی خود بازگردد.
پیش آگهی سرطان دهانه رحم:
- پیش آگهی سرطان دهانه رحم به عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان، سلامت عمومی بیمار و نوع درمان بستگی دارد.
- به طور کلی، پیش آگهی سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه بسیار خوب است.
- با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس زنده ماندن بیمار به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
شما می توانید از خدمت وصل سرم در منزل نیز برای استفاده از درمان مختلف خود استفاده کنید.
پیشگیری
بهترین راه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم، تزریق واکسن گارداسیل است.
واکسن HPV:
- واکسن HPV یک واکسن بسیار موثر برای پیشگیری از عفونت با ویروس HPV است.
- HPV عامل اصلی سرطان دهانه رحم است.
- واکسن گارداسیل برای دختران و پسران 9 تا 26 ساله توصیه می‌شود.
- واکسن HPV در دو یا سه نوبت تزریق می‌شود.
- واکسن گارداسیل یا hpvبسیار ایمن و موثر است.
علاوه بر تزریق واکسن HPV، راه‌های دیگری نیز برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم وجود دارد:
انجام پاپ اسمیر:
- آزمایش پاپ اسمیر سلول‌های دهانه رحم را برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی یا پیش سرطانی بررسی می‌کند.
- این آزمایش برای زنان 21 سال به بالا توصیه می‌شود.
- آزمایش پاپ اسمیر یک آزمایش ساده و بدون درد است که در مطب پزشک انجام می‌شود.
استفاده از کاندوم:
- استفاده از کاندوم می‌تواند خطر ابتلا به HPV را کاهش دهد.
- کاندوم باید در طول مقاربت به طور صحیح استفاده شود.
عدم سیگار کشیدن:
- سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
- ترک سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
داشتن رژیم غذایی سالم و وزن متناسب:
- داشتن رژیم غذایی سالم و وزن متناسب می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن مانند تزریق واکسن آنفلونزا و کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم کمک کند.
طول عمر بیماران سرطان رحم
طول عمر بیماران سرطان رحم به عوامل مختلفی از جمله:
- مرحله سرطان:
- در مراحل اولیه، شانس درمان و طول عمر بیشتر است.
- در مراحل پیشرفته، شانس درمان و طول عمر کمتر است.
- نوع سرطان رحم:
- انواع مختلف سرطان رحم، پیش آگهی و طول عمر متفاوتی دارند.
- سلامت عمومی بیمار:
- بیمارانی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، شانس درمان و طول عمر بیشتری دارند.
- نوع درمان:
- نوع درمان انتخابی، می تواند بر طول عمر بیمار تاثیر بگذارد.
به طور کلی، بقای خالص 5 ساله برای سرطان رحم 82 درصد است.
این به این معنی است که حدود 82 درصد از زنان مبتلا به سرطان رحم حداقل 5 سال زنده می مانند.
بقای 5 ساله برای مراحل مختلف سرطان رحم به شرح زیر است:
- مرحله 1: 92%
- مرحله 2: 81%
- مرحله 3: 65%
- مرحله 4: 16%
لازم به ذکر است که این آمار فقط میانگین هستند و طول عمر هر بیمار ممکن است متفاوت باشد.
عوامل دیگری که می‌توانند بر طول عمر بیماران مبتلا به سرطان رحم تأثیر بگذارند:
- سن بیمار:
- زنان جوانتر شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند.
- نژاد و قومیت:
- زنان سفیدپوست شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند.
- وضعیت اقتصادی و اجتماعی:
- زنانی که از وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهتری برخوردارند، شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند.
